هنر خط ، همانند دیگر دستاوردهای اندیشة بشری ، دورانهای مختلفی را طی نموده است و پس از سپری نمودن اعصار و قرون طولانی به مرحلة کنونی خود رسیده است . پیدایش خط در آغاز به صورت تصویری و ترسیمی بوده و هر تصویر نمایندة یک اندیشه و یا یک واقعه محسوب می شده است . سپس مرحلة رمزی آن پیش آمده که هر حرف نشانگر کلمه و تصویری بوده است .در آن روزگار 24 الفبای قراردادی بوجود آمد که همگام با بکاربردن آنها ، از علامتهای پیچ در پیچ هیروگلیف نیز استفاده می شده است . از آثار آن دوره ؛ اهرام مصر ، کتیبه ها و نوشته های فراوان در کشور مصر است . پس از مصریان ، فنیقیان آن حروف اولیه را به درجة عالی تری رسانده و سپس یونانیان به آن کمال مطلوب را بخشیدند . آنگاه خط آسانتری بنام خط هیراتیکی در حدود 1900 سال قبل از میلاد مسیح بوجود آمد . پس از آن یک نوع خط مورتیکی جانشین آن گردید که این خطوط را برروی سنگهای نازک و سفید حک می کردند .گرچه نوشتن و حک کردن بر روی اینگونه اجسام سفت ، امری بسیار مشکل بود ، لکن این دشواری مانع از تحریر نمی شد . کتیبه ها و سنگ نوشته های زیادی از کتابخانه های بابل و ایلام بدست آمده است .بطور خلاصه در ایران در عهد هخامنشی خط میخی در عهد ساسانی خط پهلوی و از عهد ورود اسلام به ایران خطهای کوفی و نسخ و سپس نستعلیق رایج بوده است . در مورد زمان پیدایش خط تاریخ ، مشخصی نمی توان قائل شد ، چون امری تدریجی بوده و طی سالها یا قرنها به صورت مشخص تجلی و ظهور پیدا کرده است ، لکن تشخیص اصل و بنیاد و ریشة هر خط ، با استناد به آنچه در دست است ، تا حدودی میسر است .

بیوگرافی استادیداله کابلی خوانساری استادشکسته نویس

استادیدالله کابلی خوانساری شکسته نویس و خوشنویس معاصر ایرانی متولد 1329 هجری شمسی در خوانسار است.او عضو عالی انجمن خوشنویسان ایران و دارنده گواهینامه درجه یک هنری است.یدالله کابلی فعالیتهای رسمی خوشنویسی خود را از سال 1347 آغاز کرده است.خط نستعلیق را حدود سه سال در نزد استاد شادروان سید حسن میرخانی آموخت. چنانچه که خود استاد میگوید در آن زمان جز اندک نسخههای خط شکسته نستعلیق که هر از چند گاه در نشریات چاپ میشد اثری از این نوع خط یافت نمیشد لیک همان چند عکس بیرمق چنان استاد را به خود مجذوب کرد که پس از کسب اجازه از استاد خود به سمت احیاء این خط کشیده شد تا اینکه بعدا آموزش این هنر اصیل در دستور کار انجمن خوشنویسان قرار گرفت.استاد یدالله کابلی خوانساری بیش از یک دهه از سال 1350به تنهایی به آموزش خط شکسته نستعلیق در انجمن خوشنویسان ایران پرداخته و بهنوعی دیگر بار این خط زیبا و تبحرانگیز را در ایران پایه ریزی کرده و شاگردان زیادی را در زمینه خط شکسته نستعلیق تربیت کرده است.از او نمایشگاههای متعدد انفرادی و گروهی در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر برگزار شده است.از ابتکارات او ترکیب اقلام مختلف از غبار تا جلی و شش دانگ را در یک صفحه است در حالی که قدما در ترکیب بندی از اقلام ریز و غالباً از یک قلم استفاده می کردند. در شیوه او هر قطعه ای فرم و فضاو ترکیبی خاص خود را پیدا می کند و شاید عمده ترین تحولی که در خط امروز و در صفحه آرایی خط شکسته پدید آمده ، همین تنوع و تازگی است.کابلی از تاثیر گذارترین هنرمندان معاصر است که با پدید آوردن شیوهای تلفیقی در خط شکسته توانسته است بسیاری از نیاز های جامعه هنری امروز را جوابگو باشد .

حضرت استادغلامحسین امیرخانی ومجموعه ای ازآثاراو

        
 

میرزا محمدرضا کلهر

میرزا محمدرضا کلهر (1245- 1310ه‍.ق/ 1829-1892 م) از ،استان کرمانشاه شهرستان اسلام آبادغرب یکی ازخوشنویسان ایران در زمان قاجاریه و از قوم کُرد است.میرزا محمد رضا کلهر از خوشنویسان دوره ناصری و ازنستعلیق نویسان زبردست مهم تاریخ هنر ایران است که شیوه خاصی در نستعلیق‌نویسی ایجاد کرد. این شیوه بر نستعلیق‌نویسان پس از او و تازمان حاضر بسیار موثر بوده و شیوه رایج در نستعلیق‌نویسی دوران معاصر شد.محمد رضا کلهر فرزند «محمدرحیم بیک» بود. او در جوانی به سبب زندگی ایلی به سوارکاری و تیراندازی تمایل داشت. از این رو مردی خوش‌بنیه و نیرومند بار آمد. بعدها به کار خوشنویسی رو آورد؛ بنابراین به تهران آمد و نزدمیرزامحمدخوانساری شاگرددمحمدمهدی تهرانی تعلیم خط گرفت. از آنجایی که از استادان خود پیشی گرفت از روی خطوط باقی مانده ازمیرعمادمشق کرد. حتا یکبار به اصفهان رفت تا از روی کتیبه  معروف میرعماد درتکیه میرفندرسکی مشق کند.او افزون بر نستعلیق در شکسته نویسی نیز استاد بود. میرزا رضا چون در نستعلیق سرآمد شد و شهرت یافت ناصرالدین شاه قاجار او را احضار کرد و بسیار مورد توجه شاه قرار گرفت. حتا شاه اندکی شخصاً نزد وی مشق خط کرد. ناصرالدین شاه خواست که وی در وزارت انطباعات (وزارت چاپ) به کار گمارده شود اما از آنجایی که میرزا مردی بلندهمت و آزادمنش بود نپذیرفت و به کتابتی مختصر و دستمزدی اندک می‌ساخت. فقط یکبار که ناصرالدین شاه به مشهد می‌رفت به شوق زیارت آستانه حضرت رضا در اردوی شاه ملازم شد. او در این سفر در ضمن سفر کار خوشنویسی روزنامه وقایع الاتفاقیه را انجام می‌داد که به تدریج چاپ می‌شد. پس از بازگشت از خراسان با شیوع همگانی وبا در تهران، او هم مبتلا شد و در روز جمعه ۲۵ محرم الحرام سال ۱۳۱۰ در گورستانی که اکنون محل آتش‌نشانی شهرداری تهران است به خاک سپرده شد.در دوره قاجار با ظهور پدیده چاپ وچاپ سنگی و همچنین گسستگی ارتباط خوشنویسان با سلسله اساتید قدیمی در خط ایرانی به ویژه نستعلیق‌نویسی تغییراتی حاصل شد.از سویی جامعه‌ای که گام‌های نخست برای حرکت به‌سوی مدرن شدن را طی می‌کرد. خوشنویسی هم به سمت هنرهای کاربردی رفت و با این تحولات همراه شد. خوشنویسی ایرانی با از دست دادن مصرف اصلی آن یعنی کتابت و مواجهه با نیازهای جامعه مدرن در قرن اخیر روند تازه‌ای را دنبال کرد.محمدرضا کلهر با نگارش روزنامه‌هایی چون شرف وشرافت و کتاب‌هایی چون فیض الدموع سفرنامه های ناصرالدین شاه قاجاربه خراسان  نمونه‌هایی برای تمرین مشق در وسعت زیاد برای مشتاقان به‌جای گذاشت. او به جهت خوشنویسی بر روی سنگ و با مرکب غلیظ که برای چاپ سنگی اجتناب‌ ناپذیر بود شیوه‌ای ای پدید آورد که حروف آن چاق و کشیده‌ها کوتاه بودند. از آنجایی که ارتباط خوشنویسان در اواخر دوره قاجار با سلسله اساتید قدیمی قطع شده بود آثار چاپ شده محمدرضا کلهر سرمشق خوبی برای علاقه مندان به خط به شمار می‌رفت این شیوه تا همین یکی دو دهه اخیر، شیوهٔ رایج و مطلوب خوشنویسان معاصر بود.میرزا محمد رضا کلهر مردی پاکدامن، بلند نظر، هنردوست و خوش محضر بود و از لذایذ دنیا جز هنر خود به به چیزی علاقه‌ای نداشت. برخی از روزها هجده ساعت را صرف مشق خط می‌کرد و اغلب خط‌های خود را چون مناسب طبع بلند خود و دور از انتظارش می‌یافت محو می‌کرد و از بین می‌برد.بیشتر آنچه از او مانده رقم (امضاء) ندارد.او برای امرار معاش به کتابت چند کتاب پرداخته که خوشبختانه باقی مانده‌اند ازمهمترین آثار خطی اوفیضالدموع است که درکتابخانه سلطنتی ایران نگهداری می‌شده‌است.پس از کلهرعمادالکتاب سیفی قزوینی از آثار او مشق کرد و این شیوه را رواج داد. عمادالکتاب را می‌توان آخرین حلقه از سلسله استادان پیشین در خط دانست که از او «آداب المشقی» باقی ماند و همین او را به سلسله خوشنویسان معاصر متصل کرد. از شاگردان مستقیم میرزا رضا کلهر میرزازین الدین شریفی قزوینی معروف به ملک الخطاطین است. از نظر اشاعه هنر خوشنویسی و شیوه خطاطی کلهر مهمترین شاگرد اوآقاسیدمرتضی برغانی بود که سبک کلهر را به دو فرزند خودحسن میرخانی وحسین میرخانی آموزش داد. این دو استاد که با یک واسطه شاگرد کلهر محسوب می‌شوند با تاسیس انجمن خوشنویسان ایران در تعلیم خوشنویسان معاصر بسیار کوشیدند.

تندسی از میرزامحمدرضاکلهر درعمارت آصف وزیری سنندج