آشنایی باتحریرخط نستعلیق

باسلام خدمت همه هموطنانم بالخصوص هنرمندان عزیز وشیفتگان هنرخوشنویسی. هنرخوشنویسی ازدیربازدرایران زمین درجایگاه بسیاربالایی قرارداشت و آشنامیکنم:1-قلم نی،که بهتراست ازجنس قلم دزفولی باشدوبه اندازه قطریک مدادمناسب است.2-مرکب،بصورت مایع وبهتراست ازنوع مشکی سنتی باشد.3-مرکبدان ازجنس شیشه ای ودهان گشاد،و لیقه ازجنس نخ ابریشم مناسب است4-کاغذ،گلاسه مات یاکاغذهای تحریرنرم وصاف توصیه میشود.5-زیردستی :بایدصاف وانعطاف پذیر وبهتراست جنس آن ازنوع چرم باشد.6-چاقوی قلمتراش:مخصوص قلمتراشی است وشکل خاصی دارد که دارای دوتیغه میباشد:یک تیغه برای تراش قلم وتیغه دیگر برای قط زدن قلم وهمچنین سنگ چاقو برای سوهان زدن قلم 7-قط زن:وسیله ای است که قلم راروی آن میگذارندوقط میزنندوجنسش بایدسخت ومحکم باشد.قلم تراشی چندمرحله دارد که نیازبه آموزش ازاساتیدیاافرادباتجربه دارد ویادگیری آن برای مبتدیان ضرورتی ندارد.اولین مرحله آموزش خوشنویسی باآموختن حرف،کلمه وسطرشروع میشود،یعنی مهمترین راه واصلی ترین پایه ،یادگیری صحیح حروف الفبااست،چراکه اگرهنرجو شکل درست حروف وکلمات رایادبگیرد،سطرنویسی برایش آسان میشود،لذادرسطرنویسی کشیدن خط کرسی اهمیت فراوانی دارد.برای هنرجویان مبتدی دانگ قلم به اندازه 3تا4میلیمترمناسب میباشدوبرای تحریروتمرین زیرمشقی وهمچنین قراردادن ورق خوشنویسی بطور مستقیم وحدفاصل چشم تاصفحه درحدود30تا40سانتیمترمناسب است وهمچنین حروف وکلمات رابانقطه اندازه گیری میکنندکه بصرت مربع کامل نوشته میشودکه درسطرنویسی فاصله دوسطرازهم بسته به دانگ قلم وبه اندازه 12نقطه ازشروع سطراول ارتفاع دارد،درسطرنویسی کشیدن حروف وکلمات بسیارموثراست واینکه هرکشیدهای جایگاه مخصوص به خودش راداردمثلا درسطر(ترک آرام وخواب بایدکرد)،همانطورکه ملاحظه میفرمایید کلمه (خواب)دروسط سطرقراردارد ودرسطرنویسی اولویت اول برای کشیدن وسط سطر میباشد:(ترک آرام وخوابـــــــــــــــ بایدکرد).بعدازاینکه هنرجوقواعدمربوط به سطرنویسی را آموخت میتواند سراغ دوبیتی یاهمان چلیپانویسی برود که آن هم قواعدمخصوص به خودش رادارد.هنرجویان گرامی امیدوارم ازاین مقدمه ای که ازخط برای شماعزیزان یادآوری کردم نهایت استفاده رابرده باشید. یاعلی

استادفلسفی

جوادبختیاری

زندگینامه استادجواد بختیاری :

در سال 1335 در بروجرد به دنیا آمد.از استادان برجسته خوشنویسی و خط نستعلیق معاصر ایران است. او فارغ التحصیل رشته الکترونیک از دانشگاه شیرازوونقاشی ازخانه هنرمندان تهران است.

بختیاری از استادان طراز اول خوشنویسی کشور است و در خطنستعلیق به دارنده خط طلایی شهرت یافته‌ که نشان از اعتبار وی است. در سال 1376 برنده جشنواره جهانی خوشنویسی تهران شده و دهها نمایشگاه معتبر در ایران، ترکیه، ایتالیا، چین، پاریس و کشورهای دیگر برپا کرده است.در خانواده‌ای اهل ذوق و هنر به دنیا آمد. کودکی و نوجوانی خود را در بروجرد گذراند و با حمایت پدر به فراگیری هنر نقاشی روی آورد. تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه شیراز و با رشته الکترونیک آغاز کرد اما تمایلش به هنر بیش از رشته‌های فنی بود به همین دلیل پس پایان تحصیلات خود در رشته الکترونیک در سال1357 وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد و در رشته نقاشی و هنرهای تجسمی به تحصیل پرداخت.ختیاری علیرغم تحصیل در رشته نقاشی با دیدن آثار یکی از بزرگان، مجذوب خط نستعلیق شد و به این عرصه وارد شد و مراحل فراگیری خوشنویسی را مشتاقانه و به سرعت پیمود تا موفق به کسب درجه استادی در خط نستعلیق گردید

بختیاری علی رغم تحصیل در رشته نقاشی با دیدن آثار یکی از بزرگان، مجذوب خط نستعلیق می شود و در این عرصه قدم بر می‌دارد و مراحل فراگیری خوشنویسی را مشتاقانه و به سرعت می پیماید و موفق به کسب درجه استادی در خط نستعلیق می‌شود.

بختیاری امروز از استادان طراز اول خوشنویسی کشور است و در خط نستعلیق به دارنده خط طلایی شهرت یافته است که نشان از اعتبار او است.

آثار خوشنویسی وی در قالب کتاب‌ها و مجموعه‌های مختلف به چاپ رسیده که از میان آنها می‌توان به طربنامه عشق، سخن عشق، شور مستی و کتیبه اشاره کرد.

---

---

هنر خط ، همانند دیگر دستاوردهای اندیشة بشری ، دورانهای مختلفی را طی نموده است و پس از سپری نمودن اعصار و قرون طولانی به مرحلة کنونی خود رسیده است . پیدایش خط در آغاز به صورت تصویری و ترسیمی بوده و هر تصویر نمایندة یک اندیشه و یا یک واقعه محسوب می شده است . سپس مرحلة رمزی آن پیش آمده که هر حرف نشانگر کلمه و تصویری بوده است .در آن روزگار 24 الفبای قراردادی بوجود آمد که همگام با بکاربردن آنها ، از علامتهای پیچ در پیچ هیروگلیف نیز استفاده می شده است . از آثار آن دوره ؛ اهرام مصر ، کتیبه ها و نوشته های فراوان در کشور مصر است . پس از مصریان ، فنیقیان آن حروف اولیه را به درجة عالی تری رسانده و سپس یونانیان به آن کمال مطلوب را بخشیدند . آنگاه خط آسانتری بنام خط هیراتیکی در حدود 1900 سال قبل از میلاد مسیح بوجود آمد . پس از آن یک نوع خط مورتیکی جانشین آن گردید که این خطوط را برروی سنگهای نازک و سفید حک می کردند .گرچه نوشتن و حک کردن بر روی اینگونه اجسام سفت ، امری بسیار مشکل بود ، لکن این دشواری مانع از تحریر نمی شد . کتیبه ها و سنگ نوشته های زیادی از کتابخانه های بابل و ایلام بدست آمده است .بطور خلاصه در ایران در عهد هخامنشی خط میخی در عهد ساسانی خط پهلوی و از عهد ورود اسلام به ایران خطهای کوفی و نسخ و سپس نستعلیق رایج بوده است . در مورد زمان پیدایش خط تاریخ ، مشخصی نمی توان قائل شد ، چون امری تدریجی بوده و طی سالها یا قرنها به صورت مشخص تجلی و ظهور پیدا کرده است ، لکن تشخیص اصل و بنیاد و ریشة هر خط ، با استناد به آنچه در دست است ، تا حدودی میسر است .

بیوگرافی استادیداله کابلی خوانساری استادشکسته نویس

استادیدالله کابلی خوانساری شکسته نویس و خوشنویس معاصر ایرانی متولد 1329 هجری شمسی در خوانسار است.او عضو عالی انجمن خوشنویسان ایران و دارنده گواهینامه درجه یک هنری است.یدالله کابلی فعالیتهای رسمی خوشنویسی خود را از سال 1347 آغاز کرده است.خط نستعلیق را حدود سه سال در نزد استاد شادروان سید حسن میرخانی آموخت. چنانچه که خود استاد میگوید در آن زمان جز اندک نسخههای خط شکسته نستعلیق که هر از چند گاه در نشریات چاپ میشد اثری از این نوع خط یافت نمیشد لیک همان چند عکس بیرمق چنان استاد را به خود مجذوب کرد که پس از کسب اجازه از استاد خود به سمت احیاء این خط کشیده شد تا اینکه بعدا آموزش این هنر اصیل در دستور کار انجمن خوشنویسان قرار گرفت.استاد یدالله کابلی خوانساری بیش از یک دهه از سال 1350به تنهایی به آموزش خط شکسته نستعلیق در انجمن خوشنویسان ایران پرداخته و بهنوعی دیگر بار این خط زیبا و تبحرانگیز را در ایران پایه ریزی کرده و شاگردان زیادی را در زمینه خط شکسته نستعلیق تربیت کرده است.از او نمایشگاههای متعدد انفرادی و گروهی در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر برگزار شده است.از ابتکارات او ترکیب اقلام مختلف از غبار تا جلی و شش دانگ را در یک صفحه است در حالی که قدما در ترکیب بندی از اقلام ریز و غالباً از یک قلم استفاده می کردند. در شیوه او هر قطعه ای فرم و فضاو ترکیبی خاص خود را پیدا می کند و شاید عمده ترین تحولی که در خط امروز و در صفحه آرایی خط شکسته پدید آمده ، همین تنوع و تازگی است.کابلی از تاثیر گذارترین هنرمندان معاصر است که با پدید آوردن شیوهای تلفیقی در خط شکسته توانسته است بسیاری از نیاز های جامعه هنری امروز را جوابگو باشد .